پێغەمبەری خۆشەویستمان صلی الله علیه وسلم دەفەرمێ:
(....ومن أتى السلطان افتتن) صحيح الجامع الصغير وزيادته
زانایان دەفەرموون لەبەر ئەوەی ئەگەر بەکردەوە نارەواکانی سوڵطان رازی بێ ئەوا دینی دەکەوێتە خەتەر.
وە ئەگەر بەکردەوەکانیشی رازی نەبێ ئەوا ژیانی دەکەوێتە خەتەر.
(....ومن أتى السلطان افتتن) صحيح الجامع الصغير وزيادته
(٢/ ١٠٧٩) واتە ئەوەی بچێتە لای سولطان دەکەوێتە فیتنە.
زانایان دەفەرموون لەبەر ئەوەی ئەگەر بەکردەوە نارەواکانی سوڵطان رازی بێ ئەوا دینی دەکەوێتە خەتەر.
وە ئەگەر بەکردەوەکانیشی رازی نەبێ ئەوا ژیانی دەکەوێتە خەتەر.
پەیوەندی نێوان (زاناو سولطان) پەوەندێکی زۆر هەستیارە (زانا) ویژدانی زیندو و چاودێری شەریعەتە (سولطان) یش ئەو( هەیبەتەیە ) کەپابەند بوون بەشەرع دەپارێزێ.
دەکرێ(زانا) ئەگەر نەیتوانی بە ئەرکی خۆی هەڵسێ بێدەنگ بێ.
بەڵام ناکرێ لەترسان یان بۆ بەرژەوەندی (دین) بفرۆشێ.
مێژوو باسی زۆرێک لەزانایان دەکا لەپێناوی پاراستنی شەرع سەریان داناوە ، هەروەکو زاناش هەبوونە بۆ ئەو دونیایە دینیان داناوە.
زۆر بەی ئەو سەرچاوانەی باسی دەوڵەتی عوبێدیەکان دەکەن باسی کوشتنی (عومارەی یەمەنی دەکەن ).
لەساڵی 569 کۆچی (عومارەی یەمەنی) بەفەتوای زانایان وفەرمانی صلاح الدین لە سێدارەدرا.
(عومارە) یەکێکە لەزاناکانی مەزهەبی شافعی دەستی شیعریشی هەبوە دوای ئەوی دەچێتە (میسر) و عوبەیدییەکان ریزێکی زۆری دەگرن پارەو پولێکی زۆری دەدەنێئەویش دەکەوێتە دوایی دونیاو بەشێوەیەکی ئاوا ، ئەوەی لەبیر دەچێ کە ئەو دەولەتە دەولەتێکی کوفرییەوە دژایەتی ئەهلی سونەت و جەماعەت دەکەن و جنێودانبەصەحابە بەدین دەزانن.
دوای ئەوەی صلاح الدین ئەیوبی دەوڵەتی عوبێدیەکان دەروخێنێ ( عومارە ) بەچەند هۆنراوەیەک هاو خەمی خۆی دەردەبریبۆ روخانی ئەو دەوڵەتەو مەدحی عوبێدییەکان دەکات.
بەوەندەش ناوەستێبەڵکو یەکێک لەبنەماڵەی عوبێدیەکان دەکا بەخەلیفەو گروپێک دادەمەزرێنن چەند کەسێک کۆدەکەنەوە بۆ ئەوەی ئینقلابێک بکەن بەسەر (صلاح الدین) هەر بۆ ئەو مەبەستەش بەنهێنی پەیوەندی بە صەلیبیەکان دەکەن بۆ ئەوەی یارمەتیان دەن وبتوانن دەوڵەتەکەی صلاح الدین بروخێنن.
کە سوڵطان (صلاح الدین ) بەوەدەزانێئەو گروپە دەگرێ و زانایانیش حوکمی کوشتن بەسەر ئەو گروپە دەدەن و لەسێدارە دەدرێن.
تەواوی چیرۆکەکە لەسەرچاوە مێژوویەکان باسکراوە بۆنمونە بگەرێنەوە سەر (عيون الروضتين في أخبار الدولتين النورية والصلاحية).
ئەوەی من مەبەستمە سەرنجی ئێوەی بەرێزی بۆ راکێشم چەند خاڵێکە.
یەکەم: روودەدا کە کە کەسێک زانابێ و دەستبخاتە دەستی دوژمنانی ئەو دینە لەبەر ئەوەی مەرج نییە هەموو کەسێکی خاوەن عیلم خاوەن تەقوابێ یان لەگەڵ موعاناتی ئەو ئومەتە بژی بۆیە ئێمە (بوطی) یمان پێسەیر نەبێ ودەیان و سەدانی وەکو (عومارەو بوطی ) هەن بەڵام هەڵوێستەکان دەریان دەخات.
دووەم: جۆرە کوفرێك هەیە کوفرە بە (وەلا ) واتە خاوەنەکەی بەوە کافر بووە کە پشتگیری لایەنێکی کوفری کردوە هەر بۆیە خوای پەروەردگار دەفەرمێ:
[لَا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُوَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ ][آل عمران: ٢٨]
سێ یەم: جنێو دان بەصەحابەو قسە گوتن پێیان گەورەترین خاڵ بووە ئەهلی زەندەقەی پێناسراوەتەوە ئەوەی کە زۆر سەیریشە لەو بوارەوە خاوەنی کتێبی
(الخلافات السياسية بينالصحابة ) دکتۆر محمد المختار الشنقیطی باسی ئەو رووداوە دەکات ودەڵێ ئەوە تەعاونی ئەهلی سوننەوە فاطمیەکان بوە واتە ئەو پێی وانییە (عومارە) کارێکی خراپی کردبێ!!!.
کە بەداخەوە زۆرێك لە ئەندام و لایەنگرانی هەندێ حیزبی ئیسلامی ریکلام بۆ ئەو کتێبە دەکەن لەکاتێکدا خاوەنی ئەو کتێبەلەخەمی شۆرشەکەی (شیعەیە) لە بەحرەین و مەدحی (العاضد) دەکا کە کۆتا خەلیفەی دەوڵەتی عوبەیدیەکان بووە.
کە بەپشتیوانی خوای گەورە لە نوسینێکی تایبەت باسی ئەو کتێبە دەکەین و ئەو خەڵکەش بناسێنین کە هەواداری ئەو جۆرە بۆچونانەن.
چوارەم : فەتحی قودس و گێرانەوەی بەروخانی دەوڵەتی عوبێدیەکان دەستی پێکرد.
ئاخر دامەزرێنەری ئەو دەوڵەتە هەروەکو ئیمام زەهەبی دەگێریتەوە دەفەرمێ عبیدالله خۆیو کورەکانی چوار هەزار زاناو خوا پەرستیان کوشت لەئەهلی سوننە تەنها لەبەر ئەوەی دەیانگوت رەزای خوا لە صەحابە بێت :
(إِنَّ الَّذِيْنَ قَتَلَهُم عُبَيْدُ اللهِ، وَبنوهُ أَرْبَعَة آلاَفٍ فِي دَارِ النَّحْرِ فِي العَذَابِ مِنْ عَالِمٍ وَعَابِدٍ ليرُدَّهُمْ عَنِالتَّرَضِّي عَنِ الصَّحَابَةِ، فَاختَارُوا المَوْتَ.) سير أعلام النبلاء ط الرسالة (١٥/ ١٤٥)
ئەو زاناو عابیدانە مردنیان پێخۆشتر بووە نەوەک واز لەوەبهێنن کە بڵێن رەزای خوا لە صەحابەی کیرام بێت.
پێنجەم : ئەو هێرشانەی دەکرێتە سەر صەحابە هەمووی خەلفیاتی فیکری نامۆو و دور لە مەنهەجی ئەهلی سوننەی لەپشتە بۆیە گرنگە ئەو پاشخانە فیکریانەش بناسێنین کە هێرش کردنە سەر صەحابە لەوەوە سەرچاوەی کردووە یەکێک لەوسەرچاوانە (منهاج الکرامە)ی عەللامە حلییە.
کەشیخ الاسلام ابن تیمیة بەمنهاج السنة النبویة رەدی دایەوە.
دین فرۆش و دونیا فرۆش دووبارە دەبنەوە بەڵام گرنگە کەسی ژیر تێکەڵیان نەکات.
دەکرێ(زانا) ئەگەر نەیتوانی بە ئەرکی خۆی هەڵسێ بێدەنگ بێ.
بەڵام ناکرێ لەترسان یان بۆ بەرژەوەندی (دین) بفرۆشێ.
مێژوو باسی زۆرێک لەزانایان دەکا لەپێناوی پاراستنی شەرع سەریان داناوە ، هەروەکو زاناش هەبوونە بۆ ئەو دونیایە دینیان داناوە.
زۆر بەی ئەو سەرچاوانەی باسی دەوڵەتی عوبێدیەکان دەکەن باسی کوشتنی (عومارەی یەمەنی دەکەن ).
لەساڵی 569 کۆچی (عومارەی یەمەنی) بەفەتوای زانایان وفەرمانی صلاح الدین لە سێدارەدرا.
(عومارە) یەکێکە لەزاناکانی مەزهەبی شافعی دەستی شیعریشی هەبوە دوای ئەوی دەچێتە (میسر) و عوبەیدییەکان ریزێکی زۆری دەگرن پارەو پولێکی زۆری دەدەنێئەویش دەکەوێتە دوایی دونیاو بەشێوەیەکی ئاوا ، ئەوەی لەبیر دەچێ کە ئەو دەولەتە دەولەتێکی کوفرییەوە دژایەتی ئەهلی سونەت و جەماعەت دەکەن و جنێودانبەصەحابە بەدین دەزانن.
دوای ئەوەی صلاح الدین ئەیوبی دەوڵەتی عوبێدیەکان دەروخێنێ ( عومارە ) بەچەند هۆنراوەیەک هاو خەمی خۆی دەردەبریبۆ روخانی ئەو دەوڵەتەو مەدحی عوبێدییەکان دەکات.
بەوەندەش ناوەستێبەڵکو یەکێک لەبنەماڵەی عوبێدیەکان دەکا بەخەلیفەو گروپێک دادەمەزرێنن چەند کەسێک کۆدەکەنەوە بۆ ئەوەی ئینقلابێک بکەن بەسەر (صلاح الدین) هەر بۆ ئەو مەبەستەش بەنهێنی پەیوەندی بە صەلیبیەکان دەکەن بۆ ئەوەی یارمەتیان دەن وبتوانن دەوڵەتەکەی صلاح الدین بروخێنن.
کە سوڵطان (صلاح الدین ) بەوەدەزانێئەو گروپە دەگرێ و زانایانیش حوکمی کوشتن بەسەر ئەو گروپە دەدەن و لەسێدارە دەدرێن.
تەواوی چیرۆکەکە لەسەرچاوە مێژوویەکان باسکراوە بۆنمونە بگەرێنەوە سەر (عيون الروضتين في أخبار الدولتين النورية والصلاحية).
ئەوەی من مەبەستمە سەرنجی ئێوەی بەرێزی بۆ راکێشم چەند خاڵێکە.
یەکەم: روودەدا کە کە کەسێک زانابێ و دەستبخاتە دەستی دوژمنانی ئەو دینە لەبەر ئەوەی مەرج نییە هەموو کەسێکی خاوەن عیلم خاوەن تەقوابێ یان لەگەڵ موعاناتی ئەو ئومەتە بژی بۆیە ئێمە (بوطی) یمان پێسەیر نەبێ ودەیان و سەدانی وەکو (عومارەو بوطی ) هەن بەڵام هەڵوێستەکان دەریان دەخات.
دووەم: جۆرە کوفرێك هەیە کوفرە بە (وەلا ) واتە خاوەنەکەی بەوە کافر بووە کە پشتگیری لایەنێکی کوفری کردوە هەر بۆیە خوای پەروەردگار دەفەرمێ:
[لَا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُوَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ ][آل عمران: ٢٨]
سێ یەم: جنێو دان بەصەحابەو قسە گوتن پێیان گەورەترین خاڵ بووە ئەهلی زەندەقەی پێناسراوەتەوە ئەوەی کە زۆر سەیریشە لەو بوارەوە خاوەنی کتێبی
(الخلافات السياسية بينالصحابة ) دکتۆر محمد المختار الشنقیطی باسی ئەو رووداوە دەکات ودەڵێ ئەوە تەعاونی ئەهلی سوننەوە فاطمیەکان بوە واتە ئەو پێی وانییە (عومارە) کارێکی خراپی کردبێ!!!.
کە بەداخەوە زۆرێك لە ئەندام و لایەنگرانی هەندێ حیزبی ئیسلامی ریکلام بۆ ئەو کتێبە دەکەن لەکاتێکدا خاوەنی ئەو کتێبەلەخەمی شۆرشەکەی (شیعەیە) لە بەحرەین و مەدحی (العاضد) دەکا کە کۆتا خەلیفەی دەوڵەتی عوبەیدیەکان بووە.
کە بەپشتیوانی خوای گەورە لە نوسینێکی تایبەت باسی ئەو کتێبە دەکەین و ئەو خەڵکەش بناسێنین کە هەواداری ئەو جۆرە بۆچونانەن.
چوارەم : فەتحی قودس و گێرانەوەی بەروخانی دەوڵەتی عوبێدیەکان دەستی پێکرد.
ئاخر دامەزرێنەری ئەو دەوڵەتە هەروەکو ئیمام زەهەبی دەگێریتەوە دەفەرمێ عبیدالله خۆیو کورەکانی چوار هەزار زاناو خوا پەرستیان کوشت لەئەهلی سوننە تەنها لەبەر ئەوەی دەیانگوت رەزای خوا لە صەحابە بێت :
(إِنَّ الَّذِيْنَ قَتَلَهُم عُبَيْدُ اللهِ، وَبنوهُ أَرْبَعَة آلاَفٍ فِي دَارِ النَّحْرِ فِي العَذَابِ مِنْ عَالِمٍ وَعَابِدٍ ليرُدَّهُمْ عَنِالتَّرَضِّي عَنِ الصَّحَابَةِ، فَاختَارُوا المَوْتَ.) سير أعلام النبلاء ط الرسالة (١٥/ ١٤٥)
ئەو زاناو عابیدانە مردنیان پێخۆشتر بووە نەوەک واز لەوەبهێنن کە بڵێن رەزای خوا لە صەحابەی کیرام بێت.
پێنجەم : ئەو هێرشانەی دەکرێتە سەر صەحابە هەمووی خەلفیاتی فیکری نامۆو و دور لە مەنهەجی ئەهلی سوننەی لەپشتە بۆیە گرنگە ئەو پاشخانە فیکریانەش بناسێنین کە هێرش کردنە سەر صەحابە لەوەوە سەرچاوەی کردووە یەکێک لەوسەرچاوانە (منهاج الکرامە)ی عەللامە حلییە.
کەشیخ الاسلام ابن تیمیة بەمنهاج السنة النبویة رەدی دایەوە.
دین فرۆش و دونیا فرۆش دووبارە دەبنەوە بەڵام گرنگە کەسی ژیر تێکەڵیان نەکات.
مامۆستا سەرباز محمد
0 التعليقات:
إرسال تعليق